Oświetlenie ewakuacyjne – wszystko, co musisz wiedzieć

Czy wiesz, że od sprawności oświetlenia ewakuacyjnego może zależeć życie setek osób? Choć na co dzień niewidoczne i często bagatelizowane, oświetlenie ewakuacyjne staje się nieocenione w momencie awarii, pożaru czy zagrożenia wymagającego szybkiej ewakuacji. Dziś przybliżymy, czym dokładnie jest ten system, gdzie jest obowiązkowy i dlaczego warto inwestować w jego jakość.

Co to jest oświetlenie ewakuacyjne?
To część systemu oświetlenia awaryjnego, która uruchamia się automatycznie w momencie zaniku zasilania podstawowego. Jego zadaniem jest zapewnienie bezpiecznego opuszczenia budynku przez wszystkich przebywających w nim ludzi.

Typowe oprawy ewakuacyjne to podświetlane piktogramy z zielonym tłem – strzałki, drzwi, symbole wyjścia. Ale to tylko część większego systemu – oświetlenie ewakuacyjne obejmuje także lampy kierunkowe, oprawy na korytarzach, przy schodach, drzwiach i wyjściach.

Gdzie jest wymagane?
Zgodnie z przepisami i normami, oświetlenie ewakuacyjne musi być zamontowane w każdym budynku użyteczności publicznej, zakładzie pracy, obiekcie handlowym, hotelowym i edukacyjnym, gdzie przebywa większa liczba osób. Obowiązek ten wynika m.in. z:

Rozporządzenia Ministra Infrastruktury ws. warunków technicznych budynków

Normy PN-EN 1838 – która określa wymagania dotyczące oświetlenia ewakuacyjnego

Normy PN-EN 50172 – określającej zasady eksploatacji i testowania

Z czego składa się system oświetlenia ewakuacyjnego?
Oprawy ewakuacyjne
Wyposażone w autonomiczne zasilanie (akumulatory) lub podłączone do centralnego systemu zasilania. Wskazują drogę ewakuacji oraz wyjścia awaryjne.

Oświetlenie drogi ewakuacyjnej
Rozmieszczone w korytarzach, przy schodach i drzwiach – zapewniające minimalne natężenie światła umożliwiające bezpieczne poruszanie się.

Oprawy nad wyjściami ewakuacyjnymi
Każde wyjście musi być wyraźnie oznaczone światłem – nawet w warunkach zadymienia i braku widoczności.

Jak długo powinno działać oświetlenie ewakuacyjne?
Minimalny czas działania to 1 godzina, choć coraz częściej stosuje się systemy zapewniające światło przez 2–3 godziny. Czas pracy zależy m.in. od charakterystyki budynku, planu ewakuacyjnego oraz wytycznych PSP.

Dlaczego warto zainwestować w profesjonalny system?
Bezpieczeństwo ludzi – w sytuacji zagrożenia każda sekunda się liczy.
Zgodność z przepisami – brak oświetlenia ewakuacyjnego to poważne naruszenie prawa budowlanego i PPOŻ.
Niezawodność – dobrej jakości oprawy LED z funkcją autotestu gwarantują sprawność przez lata.
Łatwość serwisowania – nowoczesne systemy można zdalnie monitorować i testować bez potrzeby fizycznego sprawdzania każdej oprawy.

Jak wygląda montaż i eksploatacja?
System oświetlenia ewakuacyjnego powinien być:

Zaprojektowany przez wykwalifikowanego projektanta
Zamontowany zgodnie z dokumentacją i normami
Regularnie testowany (co miesiąc test funkcjonalny, co rok – test pełny zasilania)
Utrzymywany w pełnej sprawności technicznej

Ważne: każde oprawy ewakuacyjne muszą być oznakowane CE, a ich dokumentacja musi być dostępna podczas odbioru budynku i kontroli straży pożarnej.

Ciekawostki
Oświetlenie ewakuacyjne nie gaśnie nawet po całkowitym zaniku zasilania – oprawy posiadają wewnętrzne baterie lub są zasilane z niezależnego źródła.

W nowoczesnych biurowcach stosuje się systemy centralnego monitorowania, które informują o stanie każdej oprawy w czasie rzeczywistym.

Oprawy muszą być widoczne z odległości nawet 30 metrów – ich rozmieszczenie nie jest przypadkowe!